Để hiểu thêm phần nào về đời sống của các em nhỏ tại các buôn làng người dân tộc thiểu số, xin mời quý vị cùng nghe lời chia sẻ của Sơ Anne Marie Y Gương, vị phụ trách 1 trong các nhà Nội Trú tại Kontum như sau:
“Các em ở Nhà Nội Trú của chúng con coi sóc, hầu hết là các em có hoàn cảnh gia đình nghèo, đông con, bố mẹ không có đủ điều kiện để cho các em tiếp tục theo học Phổ Thông. Sau khi được ở nhà Nội trú với các soeurs, các em được yên tâm được học hành đến nơi đến chốn, các em không lo phải đói ăn, hoặc phải lo bỏ học giữa chừng để phụ bố mẹ làm nương rẫy. Ở đây các em chỉ tập trung cho việc học. Những ngày đầu tiên mới vào nhà Nội Trú, hầu hết các em còn ngại ngùng, chưa thể hòa đồng với bạn bè. Ở được mấy tuần là thấy các em thay đổi hẳn: biết quan tâm cho nhau; đã nhanh nhẹn, vui tươi hơn; sinh hoạt theo giờ giấc, và có được khoảng không gian học tập tốt hơn; có nhiều bạn bè, giúp nhau trong học tập… Ngoài việc học ở trường, các soeurs còn giúp các em môn nhân bản, giáo lý, và một số môn sinh hoạt như các trò chơi để sau này các em có thể giúp cho làng của mình.”
Xin mời quý vị cùng gặp gỡ một số các em trong các nhà Nội Trú và Cô Nhi do các Sơ điều hành dưới đây.
Em Y Đach, lớp 11, viết: Gia đình con không có điều kiện lo cho con ăn học. Từ làng đến trường rất xa, khoảng 20 km. Thật may mắn con được vào nội trú trong nhà các sơ, và được học hỏi nhiều thứ từ nơi này. Hè vừa rồi con được về giúp bố mẹ đi làm. Hằng ngày phải đi mót mì. Kiếm được vài đồng là mua gạo ngay, nhưng cũng có ngày phải nhịn ăn vì không đủ tiền mua gạo. Rất vất vả. Bố mẹ con lại không có việc làm để kiếm tiền nuôi gia đình. Từ khi ở với các sơ con không còn lo lắng sợ phải nghi học giữa chừng vì không có tiền. Ở đây con được ăn no mỗi ngày, có được một nơi học hành thật tốt. Con rất vui! Con hứa sẽ cố gắng học thật tốt để có công ăn việc làm để có thể phụ bố mẹ và giúp ích cho người khác. Con xin chân thành cám ơn các sơ cũng như quý ân nhân đã yêu thương giúp đỡ con được ăn học. (Nhà Nội Trú nữ – Sa Thầy)
Em Hô, 13 tuổi, trong gia đình có 7 anh chị em. Bố mẹ đều làm nương rẫy, mà cũng chỉ vừa đủ ăn, nên không lo cho các con đi học được. Vì thế, khi được các Sơ chấp nhận cho em Hô vào nhà Nội Trú, cả bố mẹ và em Hô đều rất mừng, vì đây là “cái nôi” để tiếp tục nuôi nấng em nên người và được học tập đến nơi đến chốn. (Nhà Nội Trú Đê Tul)
A Hố, học lớp 1, là con thứ 3 trong gia đình có 6 anh chị em. Gia đình em mới di dời đến làng này, nên mọi sự còn rất mới mẻ, kinh tế khó khăn, không có đất canh tác. Gia đình nghèo, không lo cho con cái đi học được. Anh cả của Hố còn rất nhỏ, đã phải nghỉ học để phụ bố mẹ làm thêm. Vì thế, bố mẹ em xin cho em A Hố ở với các Yă để em được tiếp tục đi học. A Hố rất ngoan và siêng năng học tập. (Nhà Nội Trú Hơ Moong Kơ Tu)
Em Y Soan, lớp 6, là con thứ 7 trong gia đình có 9 anh chị em. Nhà đông con như thế, nên rất thiếu ăn, thiếu mặc. Bố em hay đau ốm, nhà không có đất đai để canh tác, nên không có nguồn thu nhập gì để nuôi các con. Cả nhà sống trong thiếu thốn mọi mặt. (Cô Nhi Viện Vinh Sơn 3)
Em Luby, lớp 6, mẹ em bị bệnh rối loạn tiền đình. Bố em bỏ rơi mất mẹ con. Các anh chị của em cố gắng làm nông để kiếm sống, nhưng không đủ sức để lo cho các em nhỏ đi học. (Cô Nhi Viện Vinh Sơn 3)
Em Y Nhung, lớp 8, là con út trong gia đình có 5 người con. Em mồ côi cha từ sớm. Mẹ em làm nông không kiếm đủ sống. Nhà quá nghèo túng, không có tiền cho con đi học. Vì vậy, mẹ em gửi em đến ở với các Sơ, mong em được đi học, để sau này đỡ khổ hơn. (Cô Nhi Viện Vinh Sơn 4)
Em Y Hiệp, lớp 8, là con thứ 4 trong gia đình có 4 anh chị em. Em mồ côi mẹ. Bố em đã già yếu, không làm việc được nữa. Nhà đã nghèo, lại càng nghèo hơn, nên bố em xin gửi em đến ở với các Sơ, mong em được đi học để thành người có ích cho gia đình, Giáo Hội và xã hội. (Cô Nhi Viện Vinh Sơn 4)
A Dị, lớp 8, là con út trong gia đình có 7 anh chị em. Em mồ côi cha từ sớm. Mẹ em sức khỏe yếu, hay đau bệnh, nên không kiếm được việc làm. Mẹ em xin các Sơ nhận cho 1 cháu (em A Dị) để cháu được đi học, sau này có thể tự lập và thành người có ích cho xã hội. (Cô Nhi Viện Vinh Sơn 4)
Em Y Phương, lớp 9, là con thứ 6 trong gia đình 9 người con. Các em mồ côi mẹ. Bố đã già, không còn làm việc nặng kiếm tiền được nữa. Vì thế ông xin các Sơ nhận cháu Phương vào Cô Nhi Viện để cháu được chăm sóc và được cơ hội đến trường như các bạn. (Cô Nhi Viện Vinh Sơn 4)
Em A Nưng, lớp 9. Mẹ em lầm lỡ, sinh ra em, nên em không biết bố là ai. Mẹ em lập gia đình mới, nên để em sống với ông bà ngoại đã lớn tuổi. Ông bà không còn làm việc được và cũng không chăm sóc được cháu nhỏ, nên đã xin cho cháu vào đây từ lâu, để cháu có được một mái ấm gia đình, được nuôi nấng và đi học. (Cô Nhi Viện Vinh Sơn 4)
Y Hương, Sinh Viên. Em là con áp út trong gia đình có 9 người con. Nhà nghèo, đông con, bố mẹ đều đã già yếu, không làm việc được, nên đã khi cháu còn nhỏ, bố mẹ đã xin các Sơ nuôi cháu để cháu được cơ hội đến trường học tập, hầu mai nay có tương lai tươi sáng hơn. (Cô Nhi Viện Vinh Sơn 4)
Y My Lim, sinh viên. Em là con thứ 4 trong gia đình 10 người con. Em đã ở trong Cô Nhi viện Vinh Sơn 4 từ nhiều năm, khi em còn rất nhỏ. Bố mẹ em làm nông, không đủ ăn, đủ mặc, nên xin các Sơ thương nhận nuôi em trong nhà Cô Nhi. Em đã chăm chỉ học tập và nay là sinh viên đại học. (Cô Nhi Viện Vinh Sơn 4)
